Tersakan Çayı, Ladik Gölü’nden doğan, 100 km uzunluğundaki akarsu. Yeşilırmak’ın sol kollarından biridir. Uzunluğu 91,4 km, su toplama havzası 2684 km²’dir. Çay, Ladik Gölü’nden çıktıktan sonra önce batıya, sonra güneye, sonra da doğuya doğru akarak Amasya girişinde Yeşilırmak ile birleşir.
Tersakan Çayı’nın İsmi Nereden Gelir?
Normalde tüm su kaynakları denize doğru akar. Tersakan Çayı ise kuzeye yani Karadenize doğru değil de çıktığı kaynaktan dolayı güneye doğru akmaktadır. Bu nedenle Tersakan ismi verldiği yönünde açıklamalar vardır. Aslında gerçek bu değildir. Kızılırmak ve Yeşilırmak’ta önce güneye yönelir ve Orta Anadolu içlerini besleyip, hayat verdikten sonra kuzeye dönerek Karadeniz’den dökülür. Halk arasında söylenen neden ise daha gerçekçidir.
Aslında tüm sular dağlardan ovalara doğru akmaktadır. Ancak bu durum Tersakan Çayı’nda tersinedir. Resimde de görüldüğü gibi Tersakan Çayı Suluova ovasından geçerek Amasya sınırları içerisinde bulunan tepelere doğru akmaktadır. Amasya girişinde, tepeleri vadileri geçerek Yeşilırmak ile birleşir, Taşova’ya doğru yoluna devam eder.
Yani Tersakan ismi ile müsemma olarak dağlardan ovaya değil de, ovadan dağlara doğru akmaktadır.
Tersakan Çayı Neden Ters Akar?
Tersakan Çayı, Ladik gölünden çıktıktan sonra halk arasında toptepe olarak bilinen yükselti nedeniyle yönünü değiştirerek güneye döner. Havza ve Suluova düzlüklerini geçerek Amasya’ya ulaşır. Burada Amasya içinden geçen Yeşilırmak ile birleşerek artık O’nun bir parçası olur.